شیر سوزنی آکاردئونی چیست؟

شیر سوزنی آکاردئونی (Bellows Globe Valve) نوعی شیر کنترلی دقیق است که به‌منظور تنظیم، کاهش یا قطع جریان سیال در خطوط صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تفاوت اصلی این شیر با شیرهای سوزنی معمولی، وجود سیستم آب‌بند آکاردئونی از جنس فولاد ضدزنگ است که از خروج سیال به محیط خارج جلوگیری کرده و ایمنی فرایند را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد.

این شیر به دلیل عملکرد قابل اطمینان، در صنایع زیر به‌صورت گسترده استفاده می‌شود:

• پتروشیمی و نفت و گاز

• نیروگاه‌ها

• سیستم‌های بخار فشارقوی

• صنایع دارویی و غذایی

• خطوط انتقال سیالات سمی یا قابل اشتعال

ساختار شیر سوزنی آکاردئونی

در ادامه اجزای اصلی این شیر به‌صورت دقیق توضیح داده شده است:

1. بدنه (Body)

بدنه معمولاً از جنس‌های زیر تولید می‌شود:

• فولاد کربنی (برای فشار بالا)

• استنلس استیل 304 یا 316 (برای سیالات خورنده)

• چدن داکتیل (برای فشارهای متوسط و هزینه کمتر)

طراحی بدنه در شیرهای آکاردئونی به‌گونه‌ای است که جریان را به شکل یکنواخت کنترل کرده و افت فشار مناسبی ایجاد کند.

2. بِلوز یا آکاردئون (Bellows Seal) – قلب اصلی شیر

این بخش مهم‌ترین تفاوت شیر سوزنی آکاردئونی با مدل‌های معمولی است.
ویژگی‌های بِلوز:

• جنس استنلس استیل مقاوم در برابر خوردگی

• ساختار چندلایه (Multi-Layer)

• جلوگیری 100٪ از نشتی خارجی

• تحمل دما و فشار بالا

عملکرد بلوز:
بلوز در هنگام باز و بسته شدن شیر منبسط و منقبض می‌شود و اجازه نمی‌دهد سیال با محیط بیرون تماس پیدا کند. این ویژگی برای خطوط انتقال سیالات سمی، اشتعال‌پذیر یا بسیار گرم حیاتی است.

3. دیسک سوزنی (Needle Disc)

دیسک سوزنی شکل، جریان را با دقت بسیار بالا کنترل می‌کند.
مزایا:

• امکان تنظیم دقیق دبی

• عملکرد نرم و پایدار

• مناسب برای سیستم‌های بخار، گاز و سیالات ویسکوز پایین

جنس دیسک معمولاً استنلس استیل 304/316 یا استیل سخت‌کاری‌شده است.

4. سیت (Seat)

این قسمت محل تماس دیسک با بدنه است و نقش مهمی در آب‌بندی دارد.
ویژگی‌ها:

• مقاومت بالا در برابر سایش

• آب‌بندی مطمئن

• امکان تعویض در بعضی مدل‌ها

5. Stem (میله فعال‌کننده)

این میله با چرخش هندویل حرکت کرده و دیسک را باز و بسته می‌کند.
در شیرهای آکاردئونی، استم با بلوز کاملاً ایزوله شده و امکان نشتی از ناحیه Stem وجود ندارد.

6. هندویل (Handwheel)

دستگیره‌ای که کاربر با چرخاندن آن میزان جریان را تنظیم می‌کند.
این قسمت در مدل‌های صنعتی از جنس چدن یا فولاد تولید می‌شود.

مزایا و دلایل استفاده از شیر سوزنی آکاردئونی

✔ کاملاً بدون نشتی (Zero Leakage)

سیستم بلوز اجازه خروج حتی کمترین مقدار سیال را نمی‌دهد.

✔ مناسب برای سیالات سمی، داغ و خطرناک

این مدل برای کار در محیط‌های حساس بهترین گزینه است.

✔ طول عمر بسیار بالا

ساختار چندلایه بلوز و مواد مقاوم باعث افزایش عمر کارکرد می‌شود.

✔ کنترل بسیار دقیق جریان

شیرهای سوزنی بهترین گزینه برای تنظیم دبی در خطوط کنترل فرآیندی هستند.

✔ عملکرد پایدار در دما و فشار بالا

قابل استفاده در سیستم‌های بخار، گازها و سیالات ویژه.

کاربردهای شیر سوزنی آکاردئونی

• سیستم‌های بخار فشارقوی

• خطوط اسید، مواد شیمیایی و خورنده

• صنایع پتروشیمی، پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها

• صنایع دارویی و غذایی

• خطوط گاز سمی یا قابل اشتعال

• فرآیندهای آزمایشگاهی و کنترلی دقیق

جمع‌بندی

شیر سوزنی آکاردئونی یکی از ایمن‌ترین و مطمئن‌ترین شیرهای کنترلی در صنایع مختلف است. طراحی بادوام، بلوز چندلایه ضدنشتی و دیسک سوزنی باعث شده این شیر به انتخابی ایده‌آل برای محیط‌های حساس تبدیل شود.
اگر به دنبال شیر صنعتی با طول عمر بالا، آب‌بندی کامل و قابلیت کنترل دقیق جریان هستید، این مدل یکی از بهترین گزینه‌ها برای سایت کیستون در دسته شیرآلات صنعتی است.